لوله پلی پروپیلن ( لوله سبز )
لوله پلی پروپیلن ( لوله سبز )
لوله پلی پروپیلن ( لوله سبز ) موسوم به لوله سبز ، با سپری شدن سالیان متمادی از تولید و مصرف لوله های فلزی ، کارشناسان به دنبال راه حلی برای غلبه بر معایب لوله های فلزی از جمله پوسیدگی بوده اند ، با حضور پلیمر در تکنولوژی صنعتی ، مهندسین پلیمر ، پلی پروپیلن را بعنوان ماده اولیه در تولید لوله های پلیمری انتخاب کرده اند که مزایا و محدودیتهای آنها پس از یک دوره مصرف چند ساله مشخص شده و در ذیل بخشی از آنها ذکر میگردد.
عکس 1
مزایای لوله های پلی پروپیلن :
- عدم پوسیدگی از داخل و خارج : لوله های پلی پروپیلن ( لوله سبز ) با قرار گیری در معرض رطوبت و مواد خورنده ای همچون گچ ، آهک و دیگر مصالح ساختمانی دچار پوسیدگی و خوردگی نمیشوند.
- وزن کم : وزن لوله های پلی پروپیلن ( لوله سبز ) با توجه به پلیمری بودن جنس آنها ، بسیار کمتر از لوله های فلزی بوده و به همین دلیل حمل و نقل و عملیات لوله کشی با این لوله ها راحت تر از لوله های فلزی می باشد
- کاهش ضریب هدایت حرارتی پلیمر نسبت به فلز : مواد پلیمری ضریب هدایت حرارتی کمتری نسبت به لوله های فلزی دارند بنابراین هنگامیکه در انتقال انرژی از این لوله ها استفاده میشود انرژی کمتری هدر میرود.
- کاهش افت فشار نسبت به لوله های فلزی : سطح داخلی لوله ها پلی پروپیلن ( لوله سبز ) صیقلی بوده و زبری کمتری در مقایسه با لوله های فلزی دارند ، بنابراین اصطحکاک کمتر شده و در نتیجه افت فشار کمتری خواهیم داشت.
- رسوب ناپذیری نسبی : به دلیل کمتر بودن زبری سطح داخل لوله های پروپیلن ( لوله سبز ) نسبت به لوله های فلزی ، رسوب تشکیل شده توسط جریان آب در این لوله ها کمتر از لوله های فلزی است و همین امر باعث میشود تا جریان یکنواختی در طی سالهای متمادی داشته باشیم.
- نصب آسان و سریع : وزن کم و خط و نشان در لوله ها و زوایای مختلف اتصالات ، نصب این لوله ها را سریع تر و آسان میکند
- اقتصادی بودن نسبی : با توجه به مزایای لوله های پلی پروپیلن و همچنین عمر زیاد آنها نسبت به لوله های فلزی ( 50سال در صورت تولید استاندارد و صحیح ) این لوله ها اقتصادی تر از لوله های فلزی می باشند
محدودیت های لوله های پلی پروپیلن
با وجود مزایای نسبی این لوله ها در مقایسه با لوله های فلزی ، لوله های پلی پروپیلن ( لوله سبز ) به دلیل ساختار فیزیکی و شیمیایی دارای محدودیت هایی هستند که با آگاهی از این محدودیت ها و رعایت آن میتوان به حداکثر عمر مفید دست پیدا کرد مهم ترین محدودیت های لوله های پلی پروپیلن عبارتند از :
- میزان تحمل دمای کم: لوله های پلی پروپیلن ( لوله سبز ) توان تحمل حرارت مداوم 65 درجه سانتیگراد با فشار 20 bar برای عمر مفید 50 سال را دارند ، بنابراین ، این لوله ها فقط جهت لوله کشی آبگرم و آبسرد مصرفی مورد استفاده قرار میگیرند و طبق مقررات ملی ساختمان برای لوله کشی سیستمهای گرمایشی ( دمای 90 درجه سانتیگراد ) مجاز به استفاده از آنها نمی باشیم.
- عدم شکل پذیری : به علت ساختمان مولکولی خاصی که این لوله ها دارند نیرویی که جهت تغییر شکل به انها وارد میشود در انها به صورت تنش ذخیره شده و در اثر افزایش ناگهانی فشار ، احتمال ترکیدگی وجود دارد.
- امکان تخریب شدن پلیمر در معرض نور مستقیم حتی در صورت تولید استاندارد : لوله های پلی پروپیلن در برابر شرایط محیطی نظیر نور مستقیم خورشید و اشعه ماوراء (UV) مقاومت نداشته و تخریب میشود ، بنابراین در مرحله تولید حمل و نگهداری و بهره برداری نباید این لوله ها در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرند
- ضریب انبساط طولی زیاد: ضریب انبساط طولی لوله های پلی پروپیلن ( لوله سبز ) در مقایسه با ضریب انبساط طولی لوله های فلزی بیشتر است، لذا برای لوله کشی در مسیر های مستقیم با طول زیاد ، لازم است از وسائل کنترل انبساط از قبیل بست لوله و … استفاده نمود.
- امکان عبور نور و مشکلات بهداشتی : اغلب شنیده میشود بسیاری از افرادی که از لوله های پلی پروپیلن ( لوله سبز ) استفاده میکند پس از مدتی از طعم و بوی آب مصرفی شکایت دارد این طعم و بو ناشی از جلبک هایی است که در اثر عبور نور از این لوله ها در سطح داخلی آن به وجود می آیند ، الته در صورت تولید استاندارد لوله و اجرای صحیح لوله کشی و در نهایت عدم عبور نور این مشکل به وجود نخواهد آمد.
- نفوذ اکسیژن : بر خلاف فلزات که دارای ساختمانی فشرده و غیر قابل نفوذ در مقابل گازها هستند مواد پلیمری مانند پلی اتیلن پلی بوتیلن و PEX تک لایه ، سد خوبی در برابر عبور اکسیژن نمی باشد نفوذ اکسیژن به داخل لوله سبس تشدید خوردگی و اجزای سیستمهای تاسیساتی میشود که در این صورت سرعت پوسیدگی در پمپ ها ، شیر آلات ، مخازن فلزی و منبع تولید آبگرم که به چنین لوله هایی متصل هستند زیاد خواهد بود در نمودار زیر محور افقی معرف افزایش دما و محور عمودی معرف افزایش اکسیژن عبور یافته از سطح لوله می باشد همانگونه که مشاهده میشود در بین لوله های پلیمری لوله پلی پروپیلن بیشترین مقدار اکسیژن عبور یافته را به خود اختصاص داده است.
