مشخصات ابعادی لوله ها

در مقاله مشخصات ابعادی لوله ها به بررسی ابعادی و همچنین تعریف تیوب خواهیم پردات در ادامه مقاله با ما همراه باشید .

• NPS Nominal Pipe Size قطر اسمی لوله
• ID Internal Diameter قطر داخلی لوله
• OD Outside Diameter قطر خارجی لوله
• کلاسه ضخامت لوله SCHEDULEیا SCH wall Thickness یاt ضخامت
• Length یاL طول
• End Preparation آرایش سر لوله
• مفاهیم ID,OD, NPSبرای لوله ها

قانون اول: لوله ها دارای ODمشخصی می باشند هر چند که ضخامت آنها متفاوت باشد. یک لوله با قطر اسمی ثابت برای ضخامت های متفاوت، قطر خارجی آن یکسان است. به عنوان مثال قطر خارجی OD لوله ای 8اینچ با ,…. Sch 40 , Sch 60یکسان بوده و برابر inch 8.625می باشد.
قانون دوم : تا سایز ،NPS≥ 12 قطر اسمی ) ( NPSو قطر خارجی ) ( ODلوله ها یکسان نمیباشند و قطر خارجی بیشتر از قطر اسمی  OD>NPSاست. به عنوان مثال لوله ای با قطر اسمی 10 اینچ ، ODآن برابر 10.750اینچ می باشد
قانون سوم: از سایز 14اینچ به بعد ) ( NPS≥ 14قطر خارجی لوله ODبا قطر اسمی NPSیکسان است .

کلاسه ضخامت لوله Schedule N

کلاسه ضخامت لوله به منظور سهولت در تجارت لوله ها به کار میرود. مثلا به جای اینکه بگوییم لوله 10 اینج ضخامت 9.27mmبیان می شود لوله 10اینچ . S

نکات کلیدی در مورد Sch N

قانون اول : برای یک لوله با قطر ثابت، هر چه Sch Noافزایش پیدا کند ضخامت هم زیاد می شود

مثال:
8 inch Sch 30 t=7.04 mm
8 inch Sch 40 t= 8.18 mm
8 inch Sch 60 t=10. 53
قانون دوم: به منظور سهولت در کاربری تجارت کلاسه های رایج ضخامت به نامهای زیر عنوان می شوند
Standard : STD
Extra Standard: XS
Double Extra standard : XXS Sch>160

نکته: به لوله های ضخامت بالا نظیر Sch 120,140,160,XXSلوله های Heavy Wallنیز گفته می شود.

قانون سوم : تا سایز NPS≥10اینچ کلاسه های ضخامت STDو Sch 40یکسان هستند. برای سایزهای بالاتر از 10اینچ تمامی لوله ها با کلاسه ضخامت STDدارای ضخامت 9.53mm

3/8 inch خواهند بود. مثال :

6 inch Sch 40 = STD , t=7.11
10 inch Sch40 = STD , t=9.27
12 inch Sch STD , t= 9.53
قانون چهارم :تا سایز NPS≥ 8اینچ کلاسه های ضخامت XSو 80 Schیکسان هستند.
برای سایزهای بالاتر از 8اینچ تمامی لوله ها با کلاسه ضخامت XSدارای ضخامت 12.7mm

1/2inchخواهند بود. مثال:

6 inch Sch 80 =Sch XS , t=10.97
10 inch Sch 60 =Sch XS , t= 12.7
12 inch Sch 80 =Sch XS , t=12.7
نکته اول: تنها برای سایز 10اینچ کلاسه ضخامت XSبرابر Sch 60است.
نکته دوم : کلاسه ضخامت XXSتنها تا سایز inch 12وجود دارد.

تیوب چیست؟

تیوب ها معمولا برای کاربردهای انتقال حرارت و فشارهای بالا و دمای بالا به کار برده می شوند و نسبت به خزش مقاوم اند. از تیوبها در بویلرها، کوره های نفتی، مبدلهای حرارتی استفاده می شود.

تیوب ها بدون درز بوده و معمولا تا سایز 12اینچ ساخته می شود. تیوب ها دارای طول مشخصی نمی با شند در حالی که لوله دارای طولی مشخص می باشد.

ضخامت تیوب ها در سرتاسر طول تیوب یکسان می باشد در حالی که ضخامت لوله ها در امتداد طول آنها دارای تلرانس ابعادی می باشد.

نمونه تیوب های رایج در صنعت عبارتند از:

ASTM A178 Specification for Electric-Resistance-Welded Carbon Steel
and Carbon-Manganese Steel Boiler and Superheater Tubes
ASTM A179 Specification for Seamless Cold-Drawn Low-Carbon Steel
Heat-Exchanger and Condenser Tubes
ASTM A192 Specification for Seamless Carbon Steel Boiler Tubes for
High-Pressure Service
ASTM A209 Specification for Seamless Carbon-Molybdenum Alloy-Steel
Boiler and Superheater Tubes
ASTM A210 Specification for Seamless Medium-Carbon Steel Boiler and

Superheater Tubes

مشخصات تیوب ها

قطر اسمی تیوبها با قطر خارجی آنها یکسان است.
مثال :تیوب ¾ اینچ دارای قطر خارجی ¾ ODاست یا تیوب 6اینچ دارای قطر خارجی 6اینچ میباشد.

کلاسه ضخامت تیوبها با ) BWG (Birmangham Wire Gaugeمشخص می شود.
گیج تیوبها از 00دو صفر ( بیشترین ضخامت، ) 9mmشروع می شود و به ( 36کمترین ضخامت )0.1mmخاتمه می یابد .

با افزایش ( BWGگیج تیوب ) ضخامت تیوب کم می شود. )بر عکس Schدر لوله ها)

مثال:

6 inch tube BWG 12, t=2.76mm
6incn tube BWG 16 , t=1.65mm
. 5مهم : BWGمستقل از قطر تیوبها می باشد. به عبارت دیگر چند تیوب با قطر متفاوت ولی BWGیکسان دارای ضخامت یکسان می باشند. مثال

6 inch tube ,BWG 22 , t= 0.711 mm
8 inch tube BWG 22 , t= 0.711 mm
½ inch tube ,BWG 22, t= 0.711 mm
.6مهم: تیوب ها مانند لوله همیشه ثابت است. یک تیوب با قطر ثابت ( مثلا 2اینچ ) و گیجهای OD متفاوت دارای قطر ثابت ( 2اینچ ) می باشد. به عبارت دیگر با افزایش ضخامت تیوب ( کاهش گیج)

تیوب کاهش می یابد ولی قطر خارجی آن ثابت است. مثال:OD
1 inch tube BWG 20, t= 0.89 mm, OD=1 inch,.930 inch
1 inch tube BWG 12 , t= 2.76 mm, OD= 1 inch,.782 inch