تهیه نقشه لوله کشی گاز

نقشه ای که توسط شرکت ذیصلاح مجری به شرکت ملی گاز ارائه می شود باید شامل موارد زیر باشد.

• لوله کشی در پلان محوطه و طبقاتی که در آنها لوله گاز کشیده خواهد شد اعم از زیر زمین ، همکف یا طبقات بالاتر ( در این نقشه موقعیت لوله کشی گاز نسبت به ساختمان مشخص می گردد.
• نقشه ایزومتریک با ذکر طول و قطر لوله ها بر روی آنها
• زیر بنا با فضای مفید ساختمان و مقدار مصرف گاز هر یک از دستگاههای گاز سوزی که به این لوله کشی متصل خواهند شد بر حسب متر مکعب گاز یا کیلو کالری بر ساعت
• کروکی موقعیت محل ملک مورد تقاضا. این کروکی باید در زیر برگ تقاضا با ذکر نشانی های لازم کشیده شود.

تعیین قطر لوله ها

قطر لوله های گاز به چند عامل بستگی دارد ، افت فشار مجاز بین کنتور و وسایل گاز سوز که برای این فشار کار حداکثر برابر 12/7 میلیمتر ستون آب است. حداکثر مصرف گاز طول لوله کشی از رگولاتور تا دورترین وسیله مصرف کننده گاز ، چگالی گاز و نسبت حداکثر مصرف احتمالی به حداکثر مصرف ممکن ، حداکثر قطر اسمی مجاز لوله گاز مصرفی با فشار 14/0 کیلوگرم بر سانتی متر مربع ، که متعاقباً توضیح داده خواهد شد. تعیین شده و سیستم گازرسانی طبق نظر شرکت ملی گاز ایران اجراء و نصب می شود.

لوله کشی گاز با فشار 14/0 کیلوگرم بر سانتی متر مربع برای ساختمانهای مسکونی و تجاری به دلیل طول زیاد لوله و یا مصرف زیاد گاز ، ممکن است شرکت ملی گاز تصمیم بگیرد که فشار اولیه گاز ورودی به آنها را 14/0 کیلوگرم بر سانتی متر مربع انتخاب نماید که در این صورت می توان از گاز طبیعی با فشار 14/0 کیلو گرم بر سانتی متر مربع استفاده کرد به شرطی که اولاً لوله کشی طبق مقررات شرکت ملی گاز ایران از نظر مشخصات و آزمون فشار و نشت قابل قبول تشخیص داده شود و ثانیاً لوله کشی دارای ظرفیت کافی برای استفاده از گاز طبیعی باشد.

انواع لوله کشی

لوله کشی روکار

لوله کشی های گاز باید حتی الامکان روی کار نصب شوند مگر در مواردی که نصب لوله کشی زیر کار اجتناب ناپذیر باشد.

اتصال لوله های روکار تا قطر 2 اینچ را می توان با استفاده از وسایل اتصال دنده پیچ یا جوشکاری برقی انجام داد اتصال لوله کشی با لوله هایی با قطر بیش از 2 اینچ باید حتماً با جوش برق صورت گیرد.

از لوله های گالوانیزه فقط می توان برای لوله کشی روکار اتصالات دنده پیچ شده گالوانیزه استفاده کرد. این نوع لوله به هیچ وجه نباید در لوله کشی هایی که به وسیله جوشکاری به یکدیگر متصل می شوند بکار رود.

در سیستم لوله کشی گاز روکار نیازی به استفاده از نوار پلاستیکی مخصوص برای عایق کردن نیست ، بلکه باید روی لوله را پس از تمیز کردن ابتدا با یک دست رنگ ضد زنگ و سپس با رنگ روغنی پوشانده و باید توجه داشت که استفاده از رنگهای پلاستیک و لعابی محلول در آب و امثال آنها برای رنگ زدن لوله مجاز نیست.

لوله کشی گاز در ساختمانها باید در فواصل معین به نحو مناسبی با استفاده از بستهای فلزی مخصوص لوله ، محکم و استوار شود. بستن با جوش دادن یک لوله به لوله دیگر و لوله به اسکلت فلزی ساختمان و به اجزاء فلزی غیر ثابت به طور مستقیم مطلقاً ممنوع است.

در مواردی که لوله از داخل در یا پنجره عبور می کند باید پیش بینی های لازم جهت جلوگیری از ساییدگی لوله به وسیله قاب در یا پنجره و یا شیشه آن به عمل آیند. فاصله لوله روکار تا لوله های آب گرم باید حداقل 5 سانتی متر باشد. چنانچه حفظ این فاصله امکان پذیر نباشد باید روی لوله گاز عایق بند حرارتی شود.

کانالهای عمودی ساختمان که لوله گاز از آنها عبور می کند باید از پائین و بالا به هوای آزاد راه داشته باشند تا امکان تجمع گاز در آنها وجود نداشته باشد. لوله گاز را نباید از داخل کانالهای مربوط به هواکش آسانسور ، لوله بخاری و تهویه و امثال آن عبور داد.

لوله گاز نباید با سیم و کابل برق داخلی و خارجی ساختمان تماس داشته باشد. فاصله سیم روکار و کلید و پریز برق با لوله های گاز و شیرهای مربوطه باید حداقل 5 سانتی متر باشد.

شیرهای گاز حتی الامکان باید در ارتفاع بالاتر از کلیــــد و پریز برق نصب شوند. از لوله کشی گاز به هیچ وجه نبار به منظور اتصال زمین سیمها و وسایل برقی استفاده شود.

در لوله کشی های افقی و عمودی روکار که در معرض تغییرات حرارت قابل توجه قرار می گیرند باید پیش بینی های کافی از قبیل زانویی ، تغییر مسیر لوله ، خم انبساط و امثال آن برای مقابله یا انقباض و انبساط لوله به عمل آیند.

دنده پیچ های لوله و لوزام لوله کشی باید طبق استاندارد ملی و یا سایر استانداردهای مورد قبول شرکت ملی گاز و مهندسین بازرس سازمان نظام مهندسی باشد.

در صورتی که لوله کشی گاز به منظور رسیدن به پشت ساختمان از روی پشت بام عبور  کند ، محل عبور لوله در پشت بام باید به نحوی باشد که اولاً در معرض برخورد با اجسام خارجی و مسیر عبور و مرور نباشد و ثانیاً برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد برابر تابش آفتاب به نحو مناسبی پوشیده و محافظت گردد و چنانچه احتمال تماس طولانی لوله با آب باران و برف وجود دارد باید پیش بینی های لازم برای جلوگیری از زنگ زدگی لوله به عمل آیند.

لوله کشی توکار

اتصالات در سیستم لوله کشی توکار برای کلیه قطرهای لوله باید حتماً به وسیله جوشکاری برق انجام گیرد. روش جوشکاری محلهای اتصال باید در کلیه نقاط خط جوش محیط لوله یکنواخت بوده و عاری از نواقص ظاهری باشد.

لوله های گاز نباید با لوله های آب گرم و سرد و کابل برق در یک کانال قرار داده شوند و چنانچه قرار دادن آنها در یک کانال اجتناب ناپذیر باشد باید لوله های گاز به وسیله عایق حرارتی از قبیل پشم شیشه و امثال آن در مقابل انتقال حرارت و برخورد به کابل برق محافظت گردند. اگر لوله گاز در کانال مستقلی قرار داشته باشد ، باید این کانال به وسیله ماسه خشک پر شود و چنانچه  با سایر لوله ها در کانال مشترکی قرار دارد که نمی توان آن را با ماسه خشک پر کرد ، باید این کانال مجهــــز به هواکشهای مناسب در نقاط مختلف باشد که در صورت نشت گاز امکان تجمع گاز در کانال وجود نداشته باشد.

لوله های گاز توکار که بوسیله مصالح ساختمانی روی آنها پوشانده می شود باید از لوله های آب گرم و سرد و کابل برق حداقل 10 سانتیمتر فاصله داشته باشند. در تقاطع لوله های گاز با لوله های آب با کابل برق در کفهایی که به علت ضخامت کم آنها حفظ فاصله مذکور امکان پذیر نیست باید فاصله بین لوله گاز و سایر لوله ها یا کابلها را به وسیله مواد عایق کننده یا مصالح ساختمانی مناسب ( شن ، آهک و شفته ) پر کرد.

لوله هایی را که از کفهای بتن و امثال آن عبور می کنند باید از داخل کانالهایی که بدین منظور در کف تعبیه می شوند عبور داد. محل عبور لوله و کانال ساختمان باید دقیقاً بر روی نقشه مشخص شده باشد. اطراف لوله داخل این کانالها را باید با ماسه پر کرده و روی آن را طوری پوشاند که در صورت لزوم بتوان بدون وارد کردن خسارات قابل توجه به ساختمان برای دسترسی به لوله ، روی کانال را برداشت چنانچه امکان نفوذ آب به داخل این کانالها وجود داشته باشد باید اطراف کانال را قیر گونی کرده و علاوه بر آن لوله را نیز عایق پوش نمود.

عمق لوله های زیر کار در حیاط و امثال آن که امکان حفاری یا باغبانی روی آنها به وسیله بیل کلنگ و غیره وجود دارد ، باید حداقل 40 سانتیمتر باشد برای جلوگیری از آسیب دیدن لوله  به وسیله ریشه درختان باید لوله کشی در فاصله مناسب از درختان نصب شود محل عبور لوله در کف پارکینگ و نقاطی که محل عبور یا توقف اتومبیلها می باشند ، باید به وسیله تعبیه کانال و پر کردن آن با ماسه یا نصب غلاف محافظ و امثال آن به نحوی ساخته شود که امکان وارد آمدن فشار مستقیم یا لرزش ناشی از اتومبیل به لوله وجود نداشته باشد.

در مواردی که لوله به طور عمودی از داخــل تیغه ، دیوار ، سقف و کف ساختمــــانها عبور می کند ، چنانچه  قطر اسمی آن از 2 اینچ بیشتر نباشد احتیاجی به نصب غلاف ندارد. باید توجه کرد که قطر سوراخ حداقل یک سانتیمتر بیشتر از قطر خارجی لوله بوده و فضای داخل سوراخ به استثنای دو انتهای آن پس از عبور لوله با مصالح ساختمانی پر نشود.

به منظور جلوگیری از زنگ زدن لوله های زیر کار و محافظت آنها در برابر خوردگی ، باید روی لوله ها را پس از تمیز کردن از کلیه زوائد ، به وسیله نوار پلاستیکی و پرایمر ( رنگ مخصوص ) عایق پوش کرد.