نسل های مختلف لوله
نسل های مختلف لوله
طی سالیان گذشته محدودیتهای موجود بر سر راه استفاده از لوله های معمول منجر به ابداع و نوآوریهای چشمگیری شده است بطوریکه لوله های فلزی ، گالوانیزه و مسی که عنوان دار اولین نسل لوله ها بودند جای خود را به نسلهای جدید ، یعنی لوله های پلیمری و لوله های مرکب سپرده اند. معایبی همچون خورندگی فلز از داخل و خارج بعلت شرایط نامساعد ، بروز فعل و انفعالات شیمیایی ، تشکیل لایه ای از رسوبات در داخل لوله های فلزی ، افت فشار بالا و معایب مشابه زمینه مساعدی برای ظهور و رشد انواع لوله های پلیمری که تا دهه 1970 کاملاً نا شناخته بودند ، فراهم نمود. علاوه بر معایب فوق ، تلاش برای دستیابی به لوله هایی با قیمت نازلتر و سرعت عمل بیشتر در هنگام مونتاژ ، متخصصین را بر آن داشت که از انواع لوله های پلیمری بویژه پلیمرهایی نظیر PB,PE,PP,PVCاستفاده نمایند. گذشت زمان همچون دیگر تجربه های انسانی پرده از معایبی تازه برداشت. از جمله اینکه بر خلاف فلزات که دارای ساختمانی فشرده و غیر قابل نفوذ در مقابل گازها می باشند، پلاستیکها در مقابل اکسیژن نفوذ پذیر بوده و بنابراین سیستمهای فلزی از قبیل رادیاتورها ، پمپها ، شیر آلات و مخازن در صورت اتصال به چنین لوله هایی از خورندگی در امان نخواهند بود و با گذشت زمان دچار پوسیدگی خواهند شد. همچنین با افزایش دما تضمینی برای حفظ خواص فیزیکی و مکانیکی این لوله ها وجود نخواهد داشت. برای حل چنین مشکلاتی اولین راه حل این بود که لایه ای نفوذ ناپذیر از نوعی پلیمر بر روی لوله ها کشیده شود. اما چنین راه حلی به دلیل آسیب پذیری در هنگام حمل و نقل و یا نصب و نیز نفوذ پذیری در دمای بالا و مسائل اقتصادی پذیرفته نشد.
در یک جمع بندی کلی می توان معایب و مزایای لوله های فلزی ، پلیمری و مرکب ( چند لایه ) را در جدول 2 و 1 خلاصه نمود.
| ویژگی | لوله های فلزی | لوله های پلیمری | لوله های مرکب چند لایه |
| عدم خوردگی از داخل و خارج | – | + | + |
| عدم تشکیل رسوب | – | + | + |
| مقاومت مکانیکی در دمای بالا | + | – | + |
| تحمل فشار در دمای بالا | + | – | + |
| طول عمر مفید | – | + | + |
| ضریب انبساط طولی کمتر | + | – | + |
| نفوذ ناپذیری صد در صد | + | – | + |
| وزن کم | – | + | + |
| مونتاژ سریع و آسان | – | + | + |
| اقتصادی بودن | – | + | + |
جدول شماره 1
| ویژگیهای لوله های چند لایه | |
| حداکثر درجه حرارت برای کار کرد بلند مدت ( درجه سانتی گراد ) | 95 |
| حداقل درجه حرارت برای کار کرد بلند مدت ( درجه سانتی گراد ) | 40- |
| حداکثر فشار برای کارکرد بلند مدت (BAR) | 10 |
| ضریب انبساط طولی ( m/mk) | |
| ضریب انتقال حرارت ( w/mk ) | 4/0 |
| ضریب زبری ( میلی متر) | 007/0 |
جدول شماره 2
مقایسه از نظر انبساط طولی
با توجه به ضریب انبساط حرارتی بالای مواد پلیمری در مقایسه با مواد فلزی ، طول لوله های پلیمری در معرض دمای بالا افزایش زیادی خواهد داشت به عنوان مثال اگر 50 متر لوله پلی پروپیلن از دمای 20 درجه سانتی گراد به دمای 70 درجه سانتی گراد برسد حدود 450 میلی متر افزایش طول خواهد داشت این افزایش طول سبب می شود که :
- در لوله تنش های حرارتی ایجاد شود.
- لوله ها خمیده شده و در صورت صحیح نبودن لوله کشی شکسته شوند.
- در هنگام لوله کشی مساله افزایش طول در نظر گرفته شود.
بر خلاف لوله های پلیمری که دارای مشکلات فوق می باشند لوله های چند لایه به جهت دارا بودن لایه فلز دارای ضریب انبساط حرارتی پایین می باشند. این مساله در جدول شماره 3 نشان داده شده است.
مقایسه از نظر نفوذ اکسیژن
مواد پلیمری مانند پلی اتیلن ، پلی پروپیلن ، پلی بوتیلن و … سد خوبی در برابر عبور اکسیژن نمی باشند. نفوذ اکسیژن به داخل آب سبب تشدید خوردگی در اجزای فلزی شبکه های آبرسانی می شود. این مساله بخصوص در سیستمهای حرارتی سبب تخریب اجزای شوفاژ و مبدلهای حرارتی می شود. علاوه بر مواردی که اشاره شد لوله های مرکب در مقایسه با لوله های فلزی دارای زبری سطح بسیار اندک می باشند که این ویژگی علاوه بر کاهش رسوبگذاری سبب کاهش افت فشار در شبکه آبرسانی شده و امکان استفاده از لوله هایی با قطر کمتر را فراهم می کند.
مواد اولیه و ساختار لوله ها
ساختمان مرکب لوله های چند لایه
لوله های مرکب از نوع لوله های فلزی یا مرکب هستند که از ترکیب چند لایه پلیمری و یک لایه فلزی تشکیل شده اند. در این لوله لایه های داخلی و خارجی پلیمری بوده و لایه فلزی در میان پلیمرها واقع شده است.
جهت خرید و استعلام قیمت انواع لوله و اتصالات به صورت عمده و خرده با بخش فروش ( تهران ) تماس حاصل فرمایید
