لوله هاي فولادي به دليل خوردگي و رسوب پذيري و زمان بر بودن و لوله هاي پليمري به دليل انبساط حرارتي بالا عدم تحمل دما و فشار بالا و عدم خم كاري داراي نقاط ضعفي هستند كه باعث شد محققان لوله هاي از تلفيق فلز و پليمر بسازند كه به وسيله چسب مخصوص فلز و پليمر بهم تلفيق داده شوند تا معايب لوله هاي نسل قبلي مرتفع گردد.اين لوله ها در بازار بصورت PEX-AL-PEXو PERT-AL-PERTموجود مي باشد.
سلیز اين لوله ها از 16شروع و تا 110توليد ميشود كه تا سايز 23آن به صورت حلقوي و از 40به بالا به صورت شاخه هاي 5متري به بازار عرضه ميگردد.
جهت برش اين لوله ها همانند لوله هاي پليمري از قيچي مخصوص استفاده مي شود.
از سايز 40به بالا جهت برش آنها از لوله بر پلی اتيلن استفاده ميشود.
بعد از برش لوله حتما بايد دهانه داخلي لوله به وسيله ابزار كاليبراتور (برقو) پليسه گيري شود. برقو علاوه بر پليسه گيري فرم دايرهاي به دهانه لوله ميدهد كه باعث سهولت قرارگيري اتصال به داخل لوله ميشود.
ضمناً جهت روان كاري هنگام كار با ابزار برقو (كاليبره) از مايع روان كننده استفاده ميشود و استفاده از روغن و گريس ممنوع است.
دراین روش جهت اتصاال لوله از مهره و ماسوره استفاده ميشود. لوله ما بين ماسوره قرار گرفته و هنگامي كه مهره به اتصاال پي مي شود ماسوره جمع شده و لوله را پرس ميكند. اين نوع اتصال با توجه به اين كه جهت جلوگيري از نشاتي، بايد لوله كاملاً در اتصااال ماسااوره قرار بگيرد، نياز به مهارت بالاي لولهكش دارد، بنابراين امروزه کمتر از آن استفاده می شود وبه دلیل عدم استقبال،کمتر شرکتی آن را تولید می کند.
در اين روش لوله در قسمت نرگي اتصال قرار ميگيرد و رينگ فولادي روي لوله قرار ميگيرد كه به وسیله مهره كاملا به اتصال محكم ميشود و آب بندي آنها توسط چند اورينگ روي اتصال صورت ميگيرد.
نکته مهم
ميزان گشتاور مهره، بايد متناسب با سايز لوله بوده و در صورتي كه گشتاور بيش از حد بالا باشد رينگ فولادي سبب پاره شدن لوله ميگردد
مطمئنترين و آسانترين اتصال در لوله هاي پنج لايه اتصال پرسي ميباشددر اين روش نرگي اتصال در قسمت داخلي لوله و يك حلقه استيل در قسمت خارجي لوله قرار
قرار ميگيرد كه باابزار پرس لوله به اتصال پرچ ميشود كه مانندقبل آب بندی آن توسط چند اورينگ صورت ميگيرد.
خم كاري اين لوله ها به وسيله دست، فنر و خمكن مكانيكي انجام ميشود.
در صورتي كه لوله به وسيله دست خم شود حداقل شعاع خم 5Dمی باشد.D:سایز لوله است.
درصورتي كه لوله به وسيله فنر خم شود حداقل شعاع خم 4Dمي باشد. فنرهاي مورد استفاده در اين روش به صورت فنر روي لوله و توي لوله بوده كه توصيه ميشود از فنر رو استفاده گردد و تا سايز 23موجود مي باشد.
وسيله ديگري كه جهت خمكاري لوله هاي پنجلايه توصيه ميشود، دستگاه خم كن مكانيكي است كه تا سايز 23ميليمتر موجود بوده و معمولاً براي خم هاي ظريف استفاده ميشود.
نحوه كار با اين دستگاه به اين صورت ميباشد كه دو فك چرخان جلويي را با سايز لوله هماهنگ كرده و فك نيم دايره عقبي را نيز با توجه به سايز لوله انتخاب و نصب ميكنيم. با قرار دادن لوله در ميان فكها و چندبار فشار برروي دست متحرك دستگاه لوله را خم ميكند. براي آزاد كردن لوله و بيرون آوردن آن ميان فكها دسته متحرك را به سمت بيرون ميكشيم تا بازوي متحرك خم كن به سمت عقب برگشته و لوله آزاد شود.
جدول زير حداقل شعاع خم ها با سه روش دست، فنر و خم كن را نشان ميدهد. چنانچه شعاع خم كمتر از مقادير زير باشد احتمال دو پهن شدن لوله وجود دارد.
در اين روش در بين مسير از سه راه ديوراي پرسي و در انتهاي مسير از زانو ديواري پرسي استفاده ميشود. درين روش مطابق شكل از خم 41درجه بطور مداوم استفاده ميشود اين روش را ميتوان در تاسيسات بهداشتي استفاده نمود.
در اين روش ابتدا لوله اصلي وارد كلكتور ميشود و به وسيله شيرهاي روي كلكتور به هر قسمت تقسيم ميشود.خوبي اين روش اين است كه هركدام از وسايل را ميتوان
به وسيله شير كلكتور كنترل نمود. اين روش جهت لوله كشي تأسيسات بهداشتي (وسايل و شيرآلات بهداشتي) و تأسيسات گرمايش واحدهاي كوچك (رادياتور و…)
توصيه ميشود.
1-پس از خاتمه لوله كشي و پيش از نصب لوازم بايد دهانه هاي باز به طور موقت بسته شود و لوله كشي با آب به تدريج پر شود و كاملا هواگيري گردد. پيش از اقدام به آزمايش بايد شبكه لوله كشي را به مدت حداقل دو روزپر از آب نگه داشت.
2-آزمايش بايد با آب و به كمك تلمبه مخصوص آزمايش فشار آب، مجهز به فشار سنج با فشار حداقل 61بار انجام شود. فشار سنج بايد در بالاترين قسمت لولهكشي مورد آزمايش نصب گردد .
3-مدت آزمايش بايد حداقل يك ساعت باشد. در اين مدت اگر شكستگي يا نشت آب مشاهده شود، بايد آزمايش فشار آب پس از رفع عيب تكرار شود .
4- پس از نصب لوازم يك بار ديگر بايد آزمايش فشار آب انجام شود. شبكه لولهكشي آب، لوازم و كليه اجزاي آن بايد از نظر مقدار جريان و فشار كار در وضعيت كار عادي قرار گيرد. همه شيرها بايد يك به يك باز و بسته شودو نسبت به آببند بودن آنها اطمينان حاصل شود. اين مرحله بايد در فشار بهرهبرداري و به مدت حداقل يك ساعت
انجام شود. در صورت مشاهده نشت، پش از رفع عيب، اين آزمايش بايد تكرار شود .
جریان آب با سرعت های مختلف باعث ایجاد صداهایی مانند ضربه چکش می شوداین امرلرزش ونشست لوله ها درنتیجه نارضایتی ساکنان ساختمان را در برداردلذا جهت جلوگیری از لرزش لوله ها وبرای افزایش عمر لوله ها استفاده از ساپورت الزامی است.
1)در لوله کشی در سقف کاذب، لوله کشی الزامی است.
2)در لوله کشی روکار ساپورت وبست الزامی است.
3) در رایزرها استفاده از ساپورت الزامی است.