یکی از متداول ترین نوع لوله هایی که در بخش های مختلف تاسیسات مورد استفاده قرار میگیرد لوله های فولادی است لوله های فولادی در انواع مختلف سیاه، درزدار،بدون درزوگالوانیزه به بازار عرضه می شود.
لوله های فولادی سیاه همان لوله های بدون پوشش اندکه در سیستم های غیر بهداشتی ساختمان مانند:سیستم های حرارت مرکزی،تهویه مطبوع،آتش نشانی و…مورد استفاده قرار می گیرند(شکل1-1)
اتف-لوله های فولادی درز دار
برای ساخت این نوع لوله ها معمولاورقه فولادی را تحت فشار قرار دادهواز داخل قالب های مخصوص عبور می دهندودرز آن را جوش کاری می کنند. این جوش کاری به روش خمیری انجام می شودونباید در سطح لوله تولید شده زائده یا برآمده گی وجود داشته باشد تا عملیات رزوه زنی برروی آن به خوبی انجام گیرد.این نوع لوله ها به صورت سیاه وگالوانیزه به بازار عرضه می شوند.وطبق استاندارد ایران از نوع گالوانیزه آن در سیستم های لوله کشی آب سرد گرم بهداشتی،واز نوع سیاه آن در بخشی از سیستم های حرارت مرکزی وتهویه مطبوع استفاده می شود(شکل 2-1)
ب-لوله های فولادی بدون درز
این لوله ها که بدون یکپارچه ودر کارخانه های بزرگ ذوب فولاد ساخته می شوددارای ضخامت مختلف بودهومعمولا در بخش هایی استفاده می شود که فشار کم،درجه حرارت وضریب ایمنی آن قسمت بالا باشد.سیستم های آتش نشانی وگاز رسانی،ویا قسمت هایی از لوله کشی حرارت مرکزی وتهویه مطبوع که فشار گاز آن زیاد است،برای مثال،ساختمان مرتفع بخش هایی است که در آن لوله های فولادی بدون درز مورد استفاده قرار دارد(3-1)
2-لوله های فولادی گالوانیزه
برای بالا بردن مقاومت لوله های فولادی در مقابل زنگ زدن وخوردگی،سطح داخل وخارج لوله راگالوانیزه می کنند برای گاوانیزه کردنپس از تمیز کردن سطوح داخلی وخارجی لوله وبا فرو بردن داخل فلز مذاب تحت استاندارد های مختلف،آن را پوشش می دهندضخامت این پوشش در استاندارد ایرانISIRI حداقل 56میکرون است.لوله های گالوانیزه بیش تردر تاسیسات بهداشتی ساختمان کاربرد داردودر اندازه های مختلف به بازار عرضه می شود.
قطر خارجی لوله های فولادی در استاندارد های مختلف تقریبا یکسان است اما ضخامت آنها باهم متفاوت می باشددر نتیجه قطر داخلی لوله ها نیز باهم فرق می کند.لوله های فولادی رابرحسب وزن لوله،به گرو های سنگین، متوسط وسبک تقسیمئ می کنند طبق استانداردBS1387 که مورد تایید موسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایرانISIRI است مشخصات لوله را می توان طبق جداول (1-1)،(1-2)و(3-1)به دست آورد.کاربرد لوله های سبک در سیستم های لوله کشی آب مصرفی وسیستم های حرارت مرکزی مجاز نیست وباید با لوله هایی با وزن سنگین ومتوسط استفاده شود.
لوله های فولادی را در شاخه های6و12 متری به بازار عرضه می کنند بنابراین برای لوله کشی ساختمان لازم است لوله به اندازه مورد نیاز بریده شودوبرای برش لوله ها ازکمان اره ولوله بر استفاده می شود.
برای هدایت تیغ اره های دستی از کمان اره استفاده می کنیم یک کمان اره شامل کمان،دسته،صلیبی نگهدارنده (پین)وقطعه راهنما می باشد.
کمان اره در شکل های مختلف دیگری نیز وجود دارده هریک کاربرد ومزیت های خاص خود را داردبه عنوان مثال در شکل زیر Eوسیله ای است برای بریدن لوله در شرایطی که فضای اطراف آن (بالا وپایین لوله)محدود بوده وامکان استفاده از کمان اره ی معمولی وجود ندارد وبا جهت برش لوله باقیمانده در اتصالات از آن استفاده می شود.
تیغه اره یکی از اجزای اصلی کمان اره است که برای بریدن قطعات مختلف مورد استفاده قرار می گیردتیغه در شکل کوتاه وبلند(25cm)و(30cm) به بازار عرضه می شود. تعداد دندانه های تیغه های مختلف در طول یک اینچ متفاوت است.همچنین تیغه را از جنس های مختلفی می سازندکه هریک کاربرد خاصی داردبرای مثال از تیغه های دندانه ریز برای برش فلزات حیلی سخت استفاده می شود
از تیغه های دندانه متوسط برای برش لوله های معمولی استفاده می شود واز تیغه های اره ای دندانه درشت برای برش چوپ وفلزات خیلی نرم استفاده می شود.
برای بالا بردن دقت،افزایش سرعت وایجاد سهولت در برش لوله ها از لوله براستفاده می شود.لوله بر در دو نوع دستی وبرقی به بازار عرضه می شود
لوله بردستی در اشکال مختلف وجود دارند که هر کدام در شرایطی خاص کاربرد دارد شکل زیر انواع لوله دستی را نشان می دهد.
قسمت های اصلی لوله بر دستی عبارت است:بدنه،دسته،غلتک وتیغه وظیفه داردبرش صاف ویکنواختی روی لوله ایجاد نماید.
برای برش صحیح وراحت لوله های فولادی وبالا بردن دقت می توان از لوله برقی استفاده نمودلوله برهای برقی هم همرا با حدیده ی برقی وهم به تنهایی به بازارعرضه می شوند.لوله بربرقی از دوقسمت اصلی تشکیل شده است پایه والکترو موتور.
الف-پایه شامل غلتک های نگه دارنده ی لوله (1)،تیغه ی برش(2)ودر اندازه های بزرگ پمپ هیدرولیکی(3)جهت ایجاد ایجاد فشار تیغه ی برش برروی لوله است.
ب-الکتروموتوروظیفه گرداندن تیغه برش را به عهده دارد وبرروی پایه نصب می گردد.
در صورت نداشتن لوله بربرقی برای برش لوله های فولادی بالاتر از 4اینچ،می توان ازسربک برش که با گاز اکسیژن واستیلن کارمی کند،استفاده نمود.