شناخت و مقايسه انواع لوله های پلاستيكی

با توجه به استفاده روز افزون از لوله هاي پلاستيكي در تأسيسات صنعتي و ساختمانهاي كشور و توليـد و توزيـع انـواع مختلـف لوله هاي پلاستيكي با نامها و جنسهاي مختلف به موازات توسعه صنعت پتروشيمي، انتخاب و خريد بهترين و مناسب ترين نوع لوله ي پلاستيكي براي يك كاربرد خاص آسان نميباشد و نيازمند مطالعه و شناخت انواع معمول اين لوله هاست.
در اين مجموعه كليه مزايا و معايب لوله هاي پلاستيكي بيان گرديده و خواننده با معمولترين انواع لوله هاي پلاسـتيكي مصـرفي در صنعت تأسيسات و موارد كاربردشان آشنا ميشود.
بكارگيري لوله هاي پلاستيكي در تأسيسات به اواسط دههي 1930ميلادي برميگردد. در آن زمان براي اولين بار آلمـانهـا از لوله هاي پلاستيكي براي سيستمهاي تخليه فاضلاب استفاده كردند. بعدها شناخت هر جه بيشتر معايب و نقاط ضعف لولـه هـاي فلزي باعث گرديد تا لوله هاي پلاستيكي به مرور زمان و در بسياري موارد جايگزين لوله هاي فلزي گردند.

از مهمترين معايب لوله هاي فلزي ميتوان به خوردگي، رسوبگيري سطوح داخلي، وزن زياد، حمل و نقل و نصب مشـكل آنهـا )در مقايسه با لوله هاي پلاستيكي( اشاره نمود.
لوله هاي پلاستيكي نيز اگرچه داراي معايب و مشكلات خاص خود ميباشند اما انواع خاصي از آنها بـراي كاربردهـاي خاصـي از آنها براي كاربردهاي خاصي مناسبترين انتخاب ميباشند و ضمناً با توجه به پيشرفتهاي روزافزون در دانش و فنآوري صنايع پتروشيمي و علوم مهندسي پليمر روشهايي براي مقاومسازي و كيفيت بخشي به لوله هاي پلاستيكي و برطـرفسـازي عيوبشـان ابداع گرديده كه بسيار موثر بودهاند و هم اكنون نيز تحقيقات گستردهاي در زمينه و همچنين توليـد پلاسـتيكهـا و پليمرهـاي
جديد به ويژه پليمرهاي كامپوزيتي براي توليد لوله هاي صنعتي در حال انجام است.
پلاستيكها مواد دستساز بشر هستند كه پايهي اصلي آنها پليمرهـاي آلـي مـيباشـد و از تنـوع فراوانـي برخوردارنـد.

اصـولاً پلاستيك ها را براساس رفتارشان در برابر حرارت به دو دسته كلي تقسيم بندي ميكنند كه عبارتند از:

.(Thermoplastics) – ترموپلاستيكها
.(Thermosets) – ترموستها

بطور كلي ترموپلاستيكها در درجه حرارت معمولي محيط جامد بوده و با افزايش درجه حرارت نرم و شكلپذير ميشوند. آنهـا را ميتوان با اعمال حرارت تغيير شكل داد و مجدداً به شكل اوليه بازگرداند غالب مواد بكار رونده در ساخت لوله هاي پلاسـتيكي از نوع ترموپلاستيكها هستند كه از جمله ميتوان به پليپروپيلن ) ،(p.pپيويسي ) (PVCيا پلياتيلن ) (PEاشاره نمود. اما ترموستها مواد نسبتاً تردي ميباشند. بطوريكه براحتي نميتوان آنها را حتي با اعمال حرارت تغيير شكل داد. آنها يكبار براي
هميشه شكل داده ميشوند و شكل تغييرناپذير و ثابت خود را حفظ ميكنند.

خواص لوله هاي پلاستيكي

انتخاب مادهي مناسب براي ساخت لوله ها به سيال منتقل شونده و مشخصه هاي سرويس و شرايط كاري سيسـتم بسـتگي دارد.
بسته به نوع پلاستيكها ممكن است برخي از خصوصيات پلاستيكها براي سيستم و تأسيسات مورد نظر ما مطلوب و برخي نيز
نامطلوب ميباشد.
به هر حال برخي از خصوصيات نامطلوب را ميتوان از طريق طراحي و نصب اصولي كاهش داد يا حذف نمود اما آنچه مسلم است انتخاب جنس مناسب لوله براي كاربردهاي متفاوت مستلزم داشتن دانش كافي دربارهي خواص، مزايا و معايـب انـواع لولـه هـاي پلاستيكي است. در زير به بررسي مهمترين خصوصيات و ويژگيهاي لوله هاي پلاستيكي ميپردازيم.

مقاومت به سايش و خوردگي لوله

بطور كلي لوله هاي پلاستيكي از مقاومت چشمگيري در برابر انواع اسيدها، محلولهاي نمكي، مايعات و گازهاي خورنده برخوردارند. در مورد سايش ) (erosionميزان مقاومت لوله هاي پلاستيكي به نوع سيال منتقل شونده از داخل لوله و شرايط سرويس و سيستم بستگي دارد.
ميزان مقاومت به خوردگي لوله هاي پلاستيكي با افزايش غلظت برخي از مواد شيميايي خاص تغيير ميكند. براي مثال لوله هاي پلياتيلن ميتواند اسيد سولفوريك 70درصد را در (73 °F) 23 °Cانتقال دهد در حاليكـه بـراي انتقـال اسيدسولفوريك 95درصد مناسب نميباشد.
درجه حرارت نيز عامل مهم و تعيين كنندهاي براي مقاومت لوله هاي پلاستيكي در برابر خـوردگي اسـت. بـراي مثـال برخي از لوله هاي پلياتيلن كه براي انتقال گازهاي حاوي اكسيدهاي نيتروژن در 23 °Cمناسـب مـيباشـند نبايـد براي انتقال اين گازها در 50°Cمورد استفاده قرار گيرند.

فرمولاسيون خاص يك مادهي پلاستيكي مشخص نيز ميتواند عاملي در تعيين ميزان مقاومت كلي ماده در برابر مـواد
شيميايي خورنده و ميزان غلظت آنها باشد

صافي جدارهي داخلي

لوله هاي پلاستيكي جدارههاي داخلي فوقالعاده صافي را دارند كه باعث جلوگيري از تجمـع هـر نـوع رسـوب بـر روي جداره هاي داخليشان ميگردد و بنابراين بروز مشكل گرفتگي و انسداد به واسطه ي كاهش تدريجي قطر داخلي در اثر تجمع رسوبات در مورد لوله هاي پلاستيكي منتفي ميگردد. در حاليكه لوله هاي فلزي به مرور زمان در اثر خـوردگي از بين رفته و در اثر تجمع رسوبات بر روي سطوح داخليشان افت فشارهاي اصطكاكي در آنها افزايش يافته و در نتيجه ظرفيت آنها براي انتقال سيالات كاهش خواهد يافت.

خواص حرارتي

بطور كلي قابليت هدايت حرارتي لوله هاي پلاستيكي نسبت به ديگر لوله ها پائينتر است كه در نتيجه تلفات حرارتي يا بالعكس جذب حرارت از طريق جداره اين لوله ها به حداقل ممكن )در مقايسه با ديگر لوله ها( ميرسد. اين خصوصـيت لوله هاي پلاستيكي در مواردي كه از اين لوله ها براي سيستمهاي فاضلاب استفاده گردد يك مزيت به حساب ميآينـد چرا كه از تهنشين شدن مواد چرب همراه فاضلاب در لوله ها و كاهش نرخ تخليه جلوگيري به عمل ميآيد نرخ انبساط حرارتي لوله هاي پلاستيكي در مقايسه با ديگر لوله ها بالاتر است و اين نكته را بايد به هنگـام طراحـي تأسيسـاتي كـه داراي نوسانات زياد درجه حرارت ميباشند، مدنظر داشته باشيم. براي مثال ضريب انبسـاط حرارتـي P.V.Cنـوع I )° 50×10 -6/Cتا (63پنج برابر فولاد )° (12 ×10 -6/Cاست. به همين علت تعداد بستها و نگهدارنـده هـاي مورد نياز جهت نصب لوله هاي پلاستيكي در مقايسه با لوله هاي فلزي به مراتب بيشتر بوده و در فواصل كمتري نسـبت به يكديگر )در مقايسه با لوله هاي فولادي( بايد نصب گردند. به همين دليل در صورتيكه لوله هاي پلاسـتيكي بدرسـتي مهربندي نشوند به هنگام نوسانات زياد حرارتي مستعد پيچ و تاب خـوردگي ) (Snakingخواهنـد بـود. لولـه هـاي
پلاستيكي وقتي در معرض درجه حرارت بالا قرار گيرند نرم ميشوند و به همين دليل بايد از عبور دادن اين لوله هـا از نقاط خيلي گرم يا از مجاورت وسايلي كه حرارت بالايي توليد ميكنند خودداري نمود. حد بالاي تحمل درجه حـرارت در لوله هاي پلاستيكي بسته به جنس و نوعشان از 50°Cتا حداكثر 150°C متغير است

مشخصه هاي الكتريكي

بطور كلي پلاستيكها هادي جريان الكتريسيته نيستند و به همين علت هيچگاه در معرض خوردگيهاي گـالوانيكي و الكتروشيميايي قرار نميگيرند. همان طور كه ميدانيد بروز پديدهي خوردگي گالوانيك در لوله هـاي فلـزي مـدفون در زير خاك يكي از مهمترين دلايل آسيب ديدن و از بين رفتن تدريجي اين لوله هاست.

چگالي

لوله هاي پلاستيكي بسيار سبكتر از لوله هاي فولادي، آزبستي، بتني و سيماني هستند و از نظر چگـالي در محـدودهي 0/9تا ) 2gr/cm3بسته به نوع و فرمولاسيون( قرار دارند. سبكي لوله هاي پلاستيكي مزيتهاي فراواني را براي اين نوع لوله به ارمغان آورده است. از جمله آنكه هزينه هاي حمل و نقل و نصب آنها به مراتب كمتر شده و

حمـل و نقـل

آنها به آساني و با سرعت بيشتري در مقايسه با ديگر لوله ها صورت ميگيرد. اغلب لوله هاي پلاسـتيكي بـه راحتـي بـا دست نصب ميشوند و در بيشتر موارد نياز به ماشين آلات و ابزار خاصي ندارند.

خواص مكانيكي

آنچه مسلم است پلاستيكها مقاومت مكـانيكي فلزهـا را ندارنـد امـا قابليـت انعطـاف بـالاتري برخوردارنـد. مقاومـت پلاستيكها در برابر نيروهاي كششي بيش از حد لازم ميباشد. با افزايش درجه حـرارت سيسـتم لولـه كشـي مقاومـت مكانيكي لوله هاي پلاستيكي پائينتر آمده اما مقاومت در برابر ضربه بيشتر ميگردد. از آنجا كـه لولـه هـاي پلاسـتيكي عموماً چقرمه )محكم و در عينحال بسيار انعطافپذير( هسـتند ضـربات خـارجي وارده بـه سـطح خـود را بـا حـداقل خسارت يا حتي هيچگونه صدمهاي به خوبي جذب ميكنند. در حاليكه همين ضربات در مورد لوله هاي با جـنس تـرد ميتواند باعث بروز صدمات جدي گردد.

قابليت اشتعال

لوله هاي پلاستيكي عمدتاً از پليمرها ساخته ميشوند و تركيبات آلي ديگري نيز به همراه دارند و بنابراين قابل اشتعال ميباشند. البته پلاستيكهاي مختلف رفتارهاي كاملاً متفاوتي را در برابر آتش از خود نشان ميدهنـد در اغلـب مـوارد آتش باعث تجزيه شيميايي در ساختار لوله هاي پلاستيكي گرديده و محصولات حاصل از احتـراق ايـن لولـه هـا باعـث گسترش و افزايش حجم آتش ميشوند

رده بندي لوله هاي پلاستيكي از نظر تحمل فشار

به جز لوله هاي مورد استفاده در فاضلاب و سيستمهاي تخليه تمام لوله هاي پلاستيكي از نظر تحمـل فشـار رده بنـدي شدهاند.بطور كلي سه روش استاندارد براي ردهبندي لوله هاي پلاستيكي از نظر تحمل فشار موجود است كه عبارتند از:
🙁schedule number) – عدد شجول1
كه از رابطه ) 1000 (× P/Sقابل محاسبه است كه در آن ) (Pفشار سيستم )سرويس( مورد نظـر و ) (Sحـد مجـاز
تنش ) (allowable stressاست و مسلم است كه هر دو بايد با واحدهاي يكسان در اين فرمول قرار داده شوند.
–2نسبت ابعادي استاندارد ):(SDR SDRكه مخفف ) (Standard dimension Ratioاست از تقسيم قطر خارجي لوله به ضخامت آن قابـل محاسبه است

رده  بندي عددي براي سطح فشار قابل تحمل:

در اين روش براي هر لوله فشار قابل تحمل به صورت عددي مشخص مـيگـردد. بـراي مثـال معمـولتـرين رده هـاي فشاري لوله هـاي پلاسـتيكي عبارتنـد از .315 PSI ،200 ،160 ،125 ،100 ،50برخـي اوقـات نيـز بـراي ردهبندي فشاري و شناسايي لوله هاي ترموپلاستيكي از كدهاي چهار رقمي و يك پيشوند الفبايي كـه نشـان دهنـدهي

نوع پليمر است، استفاده ميگردد. رقم اول و دوم اين كد چهار رقمي به ترتيب نشانگر نوع و پايهي رزين و رقم سوم و چهارم ميزان فشار لازم جهت تست هيدرواستاتيكي لوله را به صـورت تقسـيم شـده بـر 100 و برحسـب Psi بيـان ميدارند. براي مثال كد “ “ PVC 1120نشانگر لولهاي است كه از جنس پلي وينيل كلرايد PVCنـوع 1و پايـه

) 1 (gradeشاخه شده است و فشار تست هيدرواستاتيك آن ) 2000 psiمعادل (13/8 Mpaميباشد.

دوام و پايداري لوله هاي پلاستيكي

آزمايشهاي گوناگون انجام شده در آزمايشگاههاي مجهز صنعتي و همچنين تجربيات عملي در محيطهـاي عمليـاتي حاكي از آن است كه لوله هاي پلاستيكي )از نوع ترموپلاستيكها ( مـدفون در زيـر خـاك در مقابـل حمـلات هرگونـه باكتري، قارچ و ديگر ميكرو ارگانيسمها )موجودات ذره بيني ( كاملاً ايمن ميباشند.
مقاومت در برابر عوامل جوي لوله هاي پلاستيكي وقتي در معرض اشعهي ماوراءبنفش ) (UV قرار گيرند مستعد تجزيه شيميايي و فساد و تباهي بـه واسطه ي آن هستند
ند.تابش اشعهي ماوراءبنفش بر سطح لوله هاي پلاستيكي باعث ترد و شكننده شدن آنها و در نتيجه مستعد شدن آنها براي ترك خوردگي ميگردد. امروزه توسط افزودن مواد بازدارندهي تابشهاي ماوراءبنفش و تغييـر در فرمولاسيون لوله هاي پلاستيكي اين لوله ها را در برابر عوامل جوي مقاوم مينماي

كاربرد لوله هاي پلاستيكي

مهمترين موارد كاربرد لوله هاي پلاستيكي عبارتند از سيستمهـاي فاضـلاب، آبرسـاني، آبيـاري، توزيـع آب، باغبـاني،تصفيه خانه هاي فاضلاب، صنايع غذايي، كارخانجات داروسازي و … در ساليان اخير در صنايع نفت و گاز نيز براي خطوط انتقال گاز طبيعي و نفت خام در بسـياري از مـوارد از لولـه هـاي پلاستيكي استفاده شده است.

موم ته نشين شونده در لوله هاي انتقال نفت خام باعث گرفتگي و كاهش قطر مؤثر اين لوله ها ميگردد كه با اسـتفاده از لوله هاي پلاستيكي اين مشكل رفع ميشود.

روشهاي مقاوم سازي پلاستيكي و افزايش طول عمر آنها

جهت بالابري مقاومت مكانيكي و افزايش طول عمر پليمرها تحقيقات وسيعي به عمل آمده و امروزه يكي از مهمتـرين روشهايي كه بدين منظور اتخاذ ميگردد روش مشبك ) (Gross linkكردن پليمرهاسـت. در ايـن روش سـاختار مولكولي طولي و زنجيرهاي پليمرها به ساختار شبكهاي )فضايي( تغيير مييابد و بدين وسيله پليمرها در برابر تنشهاي وارده مقاوم خواهند شد

يكي ديگر از روشهاي بالابري مقاومت مكانيكي لوله هاي پلاستيكي تلفيق فلز و پلاستيك در ساخت ايـن لولـه هـا بـه طريقي است كه يك لايه فلزي براي مثال آلومينيوم در ميانيك لايه داخلي و خارجي از جنس پلاستيك قرار ميگيرد. در واقع يك لولهي فلزي با جدارهي نازك در دل يك لولهي پلاستيكي قرار ميگيرد.

حافظه ي حرارتي لوله های پلاستيكي

در اكثر موارد كه خم يا هرگونه تغيير شكل نادرست و غلطي به لوله هاي پلاستيكي داده شود با اعمـال حـرارت لولـه بـه حالـت و شكل اوليهي خود باز ميگردد و به همين دليل اصطلاحاً گفته ميشود كه لوله هاي پلاستيكي )البته از نوع ترموپلاستيكهـا( از ” حافظه حرارتي ) ” (Thermal memoryبرخوردارند.

سر و صدا Noise در لوله هاي پلاستيكي

در صورتيكه جهت سيستمهاي تخليه ي فاضلاب از لوله هاي پلاستيكي استفاده شود. صداي توليدي به هنگام تخليه ي فاضلاب در مقايسه با لوله هاي چدني بيشتر خواهد بود. زيرا همانطور كه ميدانيد يكي از مهمترين خواص مهندسي چدنها قابليت بالاي جذب صدا و ارتعاشات است. همانطور كه ميدانيد PVC يك پليمر قابل انعطاف و ABS يك پليمر سخت و انعطاف ناپذير است. بر اساس نتايج به دست آمده در آزمايشگاههاي فني صداي توليدي در نتيجه ي تخليه فاضلاب در لوله هاي PVC در مقايسه با لوله هاي چدني بين 6تا 10 دسيبل ) (DB بيشتر و در لوله هاي ABS در مقايسه با لوله هاي چدني بين 8تا 15دسيبل ) (DBبيشتر است.

تجربيات آزمايشگاهي حاكي از آن است كه با افزايش سطح صدا در لوله ها به اندازهي 10دسيبل انسان تصور مينمايد كه سطح صدا دو برابر شده است.

معمولترين پليمرهاي مصرفي جهت ساخت لوله هاي پلاستيكي

معمولترين و معروفترين پليمرهاي مصرفي جهت ساخت و توليد لوله هاي پلاستيكي عبارتند از :

• پلي وينيل كلرايد PVC
• پلي وينيل كلرايدكلره CPVC
• پلي اتيلن PE
• پلي پروپيلن PP
• اكريلونيتريل بوتادين استايرن ABS
• پلاستيكهاي مقاوم شده با الياف شيشهاي GRP

لوله های P.V.C

PVC يكي از پركاربردترين انواع پلاستيكها در صنعت است. همانطور كه قبلاً بيان گرديد لوله هاي پلاستيكي قابل اشتعال هستند و اكثر آنها آتش را گسترش ميدهند. اما يكي از ويژگيهاي PVC آن است كه آتش را بر روي لوله پخش نميكند بلكه فقط همان نقطهاي كه در آتش قرار گرفته سوخته و از بين ميرود.

لوله هاي PVC داراي معايبي نيز ميباشند از جمله اينكه در درجه حرارت هاي صفر و زير صفر به شدت ترد و مستعد ترك خوردگي ميشوند. همچنين در صورتيكه در معرض تابش بيش از حد آفتاب با اشعهي ماوراء بنفش قرار گيرند كيفيت خود را از دست ميدهند. لوله هاي PVC به هيچ عنوان براي سرويس هاي آبگرم مناسب نميباشند

لوله هاي CPVC

نسبت به لوله هاي PVC قادر به تحمل درجه حرارتهاي بالاتر هستند )حدود (180°F و از آنها براي رفت و برگشت آبگرم در سيستم هاي حرارتي ميتوان استفاده نمود.از آنجا كه لوله هاي CPVC قادر به تحمل درجه حرارتهاي بالا ميباشند نسبت به ديگر لوله هاي پلاستيكي به هنگام نصب نياز به تكيه گاه ها، نگهدارنده ها و آويزه هاي كمتري دارند. يكي از معايب اكثر لوله هاي پلاستيكي آن است كه اكسيژن را از جدارهي خود عبور ميدهند و اين قضيه منجر به افزايش نرخخوردگي در تجهيزات فلزي متصل به شبكه هاي لوله كشي پلاستيكي ميگردد. اما CPVC سد مستحكمي در برابر عبور اكسيژن است. يكي ديگر از مزيت هاي مهم لوله هاي CPVC آن است كه به هنگام آتش سوزي، آتش را گسترش نميدهند و خسارت و تغيير شكل در ناحيه سوختگي در مقايسه با ديگر انواع پلاستيك ها به مراتب كمتر است.
حد تحمل فشار و تنش هاي كششي نيز در لوله هاي CPVC نسبت به لوله هاي PEX ،PP ،PVC و PB بالاتر است. براي مثال در جايي كه طبق شرايط طرح ضخامت جدارهي لوله P.P بايد 3/4 ميليمتر باشد. لوله ي CPVC با ضخامت 1/9ميليمتر جوابگو ميباشد. ضريب هدايت حرارتي در لوله هاي CPVC و PVC در مقايسه با لوله هاي PEX ،PP و PB پايينتر است و به همين علت احتمال دفرمه شدن ) (deformationاين لوله ها در اثر حرارت در مقايسه با ديگر
لوله هاي نامبرده پايينتر است.

تجربيات موجود حاكي از آن است كه لوله هاي CPVC بطور موفقيت آميز و بدون هيچ مشكلي براي مدت چهل سال در سيستم هاي آبگرم بكار گرفته شدهاند. احتمال رشد و تكثير باكتري لريونلا در لوله ها و تأسيسات ساخته شده از CPVC بسيار كم است.

لوله هاي CPVC نسبت به حشره كش ها، قارچ كش ها و داروهاي ضد موريانه بسيار حساس بوده و موارد فوق اثرات مخربي را بر روي لوله هاي CPVC ايجاد ميكنند. در صورتيكه از لوله هاي CPVC در محيط آشپزخانه استفاده مينماييد بايد مراقب باشيد كه اين لوله ها به روغنهاي خوراكي يا گريس آلوده نشوند.
همچنين تجربه نشان داده كه لوله هاي CPVC چنانچه در مجاورت برخي از روغن هاي تبريد قرار گرفته يا براي انتقال اين روغن ها بكار گرفته شوند مستعد ترك خوردگي ناشي از خوردگي تنشي S.C.C خواهند بود. لوله هاي CPVC نبايد براي مدت طولاني در معرض تابش نور خورشيد قرار گيرند.

لوله های پلی اتيلن PE

اين پليمر PE داراي استحكام خوبي است و در برابر ضربه مقاومت خوبي دارد. سطوح پلياتيلني نيز ميتوانند دچار تركهاي ناشي از خوردگي تنشي S.C.C شوند واقعيت آن است كه پديده ي S.C.C فقط در مورد فلزات اتفاق نمي افتد. براي مثال اگر پلي اتيلن تحت تنش هاي كششي بوده و هم زمان در محيطهاي حاوي روغن هاي سيليكون يا روغن هاي گياهي قرار گيرند مستعد تركخوردگي ناشي از خوردگي تنشي خواهند بود. هم اكنون بيش از 180كارخانه در كشور ما لوله هاي پلي اتيلني توليد ميكنند و نبايد فراموش كردكه لوله هاي توليدي اين توليدكنندگان از نظر مواد اوليه، روش ساخت و كنترل كيفي با يكديگر تفاوت داند و بنابراين از نظر مرغوبيت و كيفيت يكسان نميباشند.
يكي از انواع شناخته شده لوله هاي پلي اتيلني لوله PEX يا همان لوله لوله پلي اتيلني مشبك ) Cross Linked (Polyethylene ميباشد كه درجه حرارتهاي بالا و فشارهاي نسبتاً بالا تا 100 Psig را تحمل ميكند و امروزه جهت سيستم هاي گرمايش كفي غالباً از اين لوله ها استفاده ميشوند

لوله های پلی پروپيلن PP

پليپروپيلن نوعي ترموپلاستيك داراي استحكام بالا است. براي مثال چمدان هاي مسافرتي نيز عمدتاً از پلـيپـروپيلن ساخته ميشوند.

لوله هاي اكريلونيتريل بوتادين استايرن ABS

اكريلونيتريل بوتادين استايرن همانند شيشه شفاف و داراي سختي بالايي است. لوله هاي ساخته شـده از ABS داراي مقاومت بالايي در برابر حرارت ميباشند و فشارهاي نسبتاً بـالا را نيـز تحمـل مـيكننـد. از ديگـر كاربردهـاي ABS ميتوان به ساخت انواع تلقهاي صنعتي به عنوان سطوح چراغها، ساعتها و … اشاره نمود.
ABSنوعي ترموپلاستيك ساخت و انعطافناپذير است كه داراي مقاومت بالايي در برابر خزش و تركخـوردگيهـاي تنشي بوده و همچنين از مقاومت فوقالعادهاي در برابر ضربه برخوردار ميباشد طوريكه اين ويژگي را حتـي تـا درجـه حرارت -40 °Cحفظ مينمايد. مقاومت مكانيكي و مقاومت در برابر سايش اين نوع پليمر بسيار عالي اسـت. ABS
به آرامي ميسوزد، اما محصولات احتراق آن مونواكسيدكربن، دياكسيدكربن و اكسيدهاي نيتروژن ميباشند. استنشاق بخارات آن ميتواند خطرناك بوده و گرد و پودر ناشي از سنگزدن و ماشينكاري ايـن پليمـر مـيتوانـد باعـث ايجـاد حساسيت و التهاب در پوست و چشمها گردد.
بزرگترين توليد كننـدههـاي ABSدر سـطح جهـان عبارتنـد از: شـركتهـاي GE ،Dow ،Bayer ،BASF هـزارتن200 بـا ظرفيـت توليـدBASF كه در اين ميـانPolimeri Europa ،Poli dux ،Plastics ABSدر سال بزرگترين توليد كنندهي اين پليمر در جهان است.
ضمناً شايان ذكر است كه يكي از بزرگترين استفاده كنندههاي پليمر ABSدر جهان كشور استراليا ميباشد، آمـار و اطلاعات حاكي از رشد 3درصدي سالانه مصرف و به كارگيري ABSدر صنايع استراليا )بين سالهـاي 1994تـا 2000ميلادي( است.

لوله های GRP

لوله هاي پلاستيكي تقويـت شـده بـا اليـاف شيشـهاي ) (Glass Reinforced Plasticدر واقـع نـوعي لولـه پلاستيكي كامپوزيتي ميباشد كه در آنها جهت افزايش مقاومت استاتيكي لوله از الياف شيشهاي استفاده شده اسـت. به همين علت لوله هاي G.R.Pمقاومتي بسيار عالي در برابر فشار داشته و بسيار گرانقيمت هستند.