اتصال فلنج در لوله پلی اتیلن به لوله فولادی

از این روش براي اتصال لوله پلی اتیلن به لوله هاي فولادي یـا چـدنی و نیـز اتصـال لولـه پلـی اتـیلن بـه شـیرآلات و متعلقـات

(فلنج دار) استفاده می شود. نکاتی که در کاربرد این روش توسط پیمانکار باید رعایت شود به شرح زیر می باشد:

1 – براي هر سر ساده لوله پلی اتیلن یک فلنج جوشی پلی اتیلن ، یک رینگ فلزي سـ وراخ دارد اسـتاندارد، وا شـر تخـت لاسـتیکی وپیچ و مهره به تعداد و اندازه مورد نظر، مورد استفاده قرار گیرد.

• براي ایجاد اتصال باید ابتدا رینگ فلزي روي سر ساده لوله قرار داده شود.
• سر ساده فلنج پلی اتیلن با رعایت نکات مورد نظر به سر لوله پلی اتیلن جوش (لب به لب) داده شود. بایـد دقـت شـود کـه محـورفلنج پلی اتیلن و محور سر لوله پلی اتیلن کاملاً در امتداد هم قرار گیرند.

4 – رینگ فلزي به سمت فلنج پلی اتیلن جوش رانده شده و طوري در مقابل فلنج شیرآلات یا متعلقات قرارداده شود کـه سـوراخ هاي آنها در مقابل هم قرار گیرند.

5- واشر تخت لاستیکی بین فلنج پلی اتیلن و فلنج شیرآلات و یا متعلقات مقابل آن قرار داده شده و پیچ و مهـره هـا در محـل خـودقرار داده شوند.

6 – با پیچاندن و محکم کردن پیچ و مهره ها دو طرف اتصال به واشر تخت لاستیکی فرآیندي لازم تأمین شود.

(Screw type joiat) اتصال پیچی

این نوع اتصال معمولاً براي لوله هاي با قطر کم (کمتـر از 125 میلیمتـر ) کـاربرد دارد . بـراي ایـن منظـور از اتصـالات مکـانیکیمخصوص باید استفاده شود. این نوع اتصال معمولاً از پنج قطعه شامل؛  قطعـه میـانی (دو طـرف رزوه ) دو مهـره در طـرفین ، واشـرارینگ و قطعه مخروطی تشکیل شده است. از این روش براي اتصال دو سر ساده لوله هاي پلی اتیلن (به صورت رابط) و یا یـک سـرساده لوله پلی اتیلن به شیرآلات و اتصالات فلزي رزوه اي و یا فلج دار استفاده می شود.

 اتصال به روش الکتریکی (Electro fusion) 

در این روش از اتصالات و متعلقات مخصوص مجهز به سیم پیچی حرارتی برقی استفاده مـی شـود. ایـن روش از مطمـئن تـرینروشهاي اتصال لوله هاي پلی اتیلن است. با حرارت دادن سیم پیچ حرارتی، مواد مجاور آن شروع به ذوب شـدن نمـوده و بـا افـزایشدامنه ذوب مواد و رسیدن حرارت به جدار لوله، سطح خارجی لوله نیز ذوب می گردد. پس از قطع حرارت و سردشدن تدریجی، اتصـالمحکم بوجود می آید. نکاتی که در این روش باید مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:

1 – درجه حرارت و فشار قسمت ذوب شده براساس توصیه شرکت سازنده کنترل شود.

2- از سالم بودن سیم پیچ حرارتی اطمینان حاصل شده و از آسیب رساندن به آن جلوگیري شود.

3 – محل اتصال قبل، در حین و بعد از انجام اتصال از هر گونه عوامل خارجی محافظت شود.

• زمان مناسب براي جوش الکتروفیوژن مطابق توصیه سازندگان در نظر گرفته شود.
• دو سر لوله به صورت عمود بر محور آن کاملاً رنده و صاف شود.

6 – هر نوع مواد زائد از دو سر لوله تمیز شود.

7- باتوجه به ابعاد اتصال ، مقدار فرورفتگی لازم روي دو سر لوله علامت گذاري شود.

• – با استفاده از وسایل مناسب سطح خارجی دو سر لوله تا محل علامت گذاري شده به مقدار جزئی تراشیده شود. ایجاد خـراش یـاناهموار کردن دو سر لوله کافی نخواهد بود.
• – اتصال مورد نظر کاملاً تمیز شود (داخل و خارج)
• – قسمت تراشیده شده دو سر لوله با مواد مناسب تمیز شود (ایزوپروپانول)
• – دو سر ساده لوله تا محل علامتگذاري شده داخل اتصال قرار داده شود به طوري که دو سر لوله با زائده میانی اتصال در تمـاسقرار گیرد.

 استفاده از گیره براي هر اتصال ضروري است.

• – قسمت محافظ ترمینال هاي اتصال برق از روي اتصال برداشته شود.
• – سیستم الکتریکی به ترمینال هاي اتصال وصل شود.
• – ولتاژ و زمان موردنظر براساس توصیه کارخانه سازنده برقرار گردد.
• – وضعیت ذوب شدن مواد توسط سیستم مربوطه کنترل شود.
• – تا زمان گیرایش کامل و اطمینان از عملیات جوش، گیره باز نشود.

 روش هاي دیگر اتصال لوله هاي پلی اتیلن 

انواع دیگر روشهاي اتصال لوله هاي پلی اتیلن عبارتند از: 

• اتصال حرارتی بوشنی (Soket Fusion)
• اتصال به روش جوش اکستروژنی (Extrusion Welding)
• اتصال به روش چفتی و واشر لاستیکی (O –Ring Type)

استفاده از این روشها در حال حاضر در ایران بسیار محدود می باشد.

 جابجایی، حمل و نگهداري لوله و متعلقات پلی اتیلن

پیمانکار موظف است در بارگیري و تخلیه لوله و متعلقات، نهایت دقت و احتیاط را بعمل آورد تا هیچ گونه صدمه اي به آنها وارد نشود. براي این منظور بایستی نکات و موارد زیر مدنظر قرار گیرد.

• بلند کردن و پائین گذاشتن لوله و متعلقات باید به آرامی انجام شود. بطوریکه از هرگونه خطر انداختن، رهاشدن، بریدگی، ضربه زدن و سوراخ شدن به نحو مناسب جلوگیري شود.
• کف وسیله حمل و نقل باید کاملاً صاف و عاري از هرگونه میخ و یا سطوح تیز برنده و یا ساینده باشد. همچنین در انتخاب نوع و طول وسیله نقلیه باید دقت شود که بیشتر از یک متر از طول لوله خارج از کف وسیله نقلیه قرار نگیرد (در مورد لوله هاي شاخه اي).
• در صورتیکه لوله و متعلقات در کارخانه به صورت بسته بندي تهیه و عرضه شود، در موقع بلندکردن بسته ها توسط جرثقیل، باید از تسمه هاي پهن استفاده شده و از به کاربردن زنجیر ، قلاب و یا سایر وسایل سخت اجتناب گردد. در هر شرایطی نباید بستهاي فلزي را مستقیماً به لوله هاي پلی اتیلن پیچاند.
• براي جابجایی، لوله ها و متعلقات آن نباید روي زمین غلطانده شده و یا روي ریل فلزي یا الوار چوبی سر داده شوند. به هر حال هنگام جابجایی باید کاملاً دقت شود که ضربه اي به لوله ها وارد نشده و یا خراش و سائیدگی در آنها

بوجود نیاید. مخصوصاً در دماي زیر صفر درجه هرگونه ضربه به لوله و متعلقات ممکن است باعث شکستگی آنها شود.

• هنگام حمل و نقل در شرایط مرطوب یا یخبندان، دقت شود که به علت لغزنده بودن سطح لوله و متعلقات و نیز لغزنده بودن زمین ، صدمه اي به افراد و وسایل و لوله و متعلقات وارد نشود.
• در مورد حمل لوله هایی که به صورت کلاف تولید می شوند باید دقت شود که هنگام بارگیري تحت فشارهاي جانبی قرار نگیرند. همچنین نباید کلاف لوله ها روي هم انباشته شود و هرگز سعی نشود بیش از ظرفیت وسیله نقلیه، بارگیري انجام شود.
• هنگام تخلیه لوله هایی که به صورت کلاف تولید می شوند، باید دقت شود که لوله از روي وسیله نقلیه به زمین پرتاب نشود و یا از ارتفاع رها نگردد.
• هنگام بازکردن کلاف لوله باید دقت شود که کلاف لوله روي سطح سخت کشیده و باز نشود و همچنین بازکردن کلاف بصورتی انجام شود که لوله پیچ نخورده و تاب برندارد زیرا که لوله و متعلقات پلی اتیلن در زیر بار، خصوصاً در درجه حرارتهاي بالا تغییر شکل داده و در اثر حرارت ناهمگن (غیریکنواخت) قوس دار می شوند.
• شرایط انبارکردن لوله و متعلقات باید به گونه اي باشد که از درجه حرارت هاي بالا و تابش مستقیم نور خورشید مصون باشند. همچنین لوله و متعلقات باید از قسمت هاي نوك نیز تیکه گاه دور باشند.
• در انبار و خروج از انبار باید دقت شود که لوله و یا متعلقات باتوجه به تاریخی که انبار شده اند از انبار خارج شوند.
• اگر لوله هاي با کلاس هاي مختلف فشاري در یک محل انبار می شوند ، همیشه لوله هاي با کلاس بالاتر، در پائین قرار گیرند.
• در کلیه مراحل نگهداري لوله و متعلقات در انبار و حین جابجایی و کارگذاري باید مراقبتهاي لازم در مورد شعله مستقیم آتش بعمل آید.
• در صورتیکه مدت انبارداري طولانی باشد، لوله و متعلقات باید با پارچه تیره پوشانیده شوند.
• لوله و متعلقات در محل از انبار نگهداري شوند که در معرض تهویه مناسب بوده و از تجمع هواي گرم در اطراف آنها جلوگیري شود.
• شرایط انبار لوله و متعلقات باید به گونه اي باشد که از منابع حرارتی و یا وسایل داغ نظیر بخاري، دیگ بخار و یا موتور خانه به اندازه کافی دور باشند.
• در صورتیکه لوله ها در انبار روي یکدیگر قرار داده شوند، به منظور جلوگیري از خم شدن و یا دو پهن شدن، بایستی لوله ها کاملاً موازي یکدیگر قرار گرفته و ارتفاع لوله هایی که روي یکدیگر قرار گرفته، نباید بیشتر از یک متر باشد.

همچنین لوله ها باید به صورت هرمی روي هم قرار گرفته و لوله هاي زیرین بوسیله گوه ها و یا الوار چوبی به فواصل یک متر در محل خود ثابت گردند.

• متعلقات لوله پلی اتیلن باید به طور مرتب داخل قفسه چیده شوند و در هر حال نباید متعلقات روي هم قرار داده شوند.
• لوله و متعلقات پلی اتیلن باید دور از مواد شیمیایی قابل تصعید نگهداري شوند. همچنین باید دقت شود که تحت هیچ شرایطی خاك و یا هرگونه مواد خارجی دیگر داخل لوله و متعلقات نشود.
• در صورتیکه در اثر انبارداري نامناسب، لوله آسیب دیده باشد، باید قسمت صدمه دیده بطور کامل بریده شود و مورد استفاده قرار نگیرد.
• براي به حداقل رساندن جابجایی لوله و متعلقات در انبار، پیمانکار بایستی براساس مراحل پیشرفت عملیات اجرائی، برنامه منظمی براي انبارداري لوله و متعلقات آن تهیه کند.
• در صورتیکه لوله ها با درپوش خاص(براي جلوگیري از هرگونه آلودگی به داخل آنها) به کارگاه حمل شده باشند، این درپوشها باید تا انتهاي مدت انبارداري روي لوله ها باقی بمانند.